عوامل کفران نعمت

 

 

1.   داشتن آرزوهای دراز:

 

داشتن آرزوهای دراز، انسان را به آنچه ندارد و شاید هرگز هم به آنها نرسد، دلبسته و امیدوار می­کند.

 

به همین جهت آدمی نعمت­های الهی­ را که در دست دارد کوچک می­شمرد و نسبت به آنها بی­اعتناست و

 

شکر آنها را بجا نمی­آورد، لذا پیامدهای شوم کفران نعمت در دنیا و آخرت گریبان­گیر او می­شود.

 

امام علی(ع) می­فرمایند: از آرزوهای دراز بپرهیزید که زیبایی نعمت­های الهی را از نظر شما می­برد

 

و آنها را نزد شما کوچک می­کند و به کمی شکر (و کفران نعمت) از سوی شما منتهی می­شود.

 

 

2.  عدم معرفت نسبت به نعمت­ها:

 

گاهی قصور در شکر نعمت­ها از این سرچشمه می­گیرد که انسان نسبت به نعمت­ها، معرفت کامل و

 

وافی ندارد و اصولا به نعمت­های الهی نمی­اندیشد.

 

توجه به نعمت­های مادی و معنوی، از جمله هدایت انبیاء و نزول کتاب آسمانی و… به انسان نشان

 

خواهد داد که خداوند چه مواهب عظیمی را در اختیار او قرار داده استو موجب برانگیخته شدن حس

 

شکرگزاری در انسان خواهد شد، اما متأسفانه بشر تا نعمتی از او سلب نشود قدر و منزلت آن را

 

ندانسته و شکر آن را بجا نمی­آورد.

 

3.  ناچیز شمردن نعمت­ها:

 

یکی دیگر از عوامل ناشکری، به حساب نیاوردن نعمت­های ارزشمند خداوند است که در اختیار

ما قرار داده است و ادعا کردن به این که خداوند نعمتی به من نداده است. لذا خداوند در قرآن کریم

درباره فزونی نعمت­ها می­فرماید:

 

«و اگر نعمت­های خدا را بشمارید، هرگز نمی­توانید آن را احصاکنید.»

 

4.  مقایسه کردن خود با سایر افراد:

یکی دیگر از عوامل ناسپاسی و کفران نعمت مقایسه کردن سطح زندگی افراد با هم است.

هر چقدر توجه انسان نسبت به زندگی دیگران بیشتر می­شود، به همان اندازه توجه و رضایتش

از زندگی خود کاسته می­شود و به مرور زمان و با پیش­روی آن منجر به کفران نعمت و

طلبکاری ازخداوند می­گردد.

 

 

 

 

 

 

خرداد سال شصت ويک ، يک هفته بعد از آن خواستگار اولي ، خانواده ي زين الدين ، مادر

و يکي از اقوامشان ، به خانه ي ما آمدند . از يکي از معلم هاي سابقم در حزب خواسته بودند

که دختر خوب به شان معرفي کند . او هم مرا گفته بود . آمدند شرايط پسرشان را گفتند ، گفتند

پاسدار است . بعد هم گفتند به نظرشان يک زن چه چيزهايي بايد بلد باشد و چه کارهايي بايد بکند.

با من و خانواده ام صحبت کردند و بعد به آقا مهدي گفته بودند که يک دختر مناسب برايت پيدا

کرده ايم . قرار شد آن ها جواب بگيرند و اگر مزه ي دهان ما « بله » است جلسه ي بعد خود

آقا مهدي بيايد . در اين مدت پدرم رفت سپاه قم پيش حاج آقا ايراني . گفته بود « يک همچين آدمي

آمده خواستگاري دخترم . مي خواهم بدانم شما شناختي از ايشان داريد ؟ » او هم گفته بود « مگر

در مورد بچه هاي سپاه هم کسي بايد تحقيق بکند ؟ » پدرم پيغام داد خود آقا مهدي بيايد و ما دو

تايي با هم حرف بزنيم . قبل از آمدن آقا مهدي يک شب خواب ديدم : همه جا تاريک بود . بعد

از يک گوشه انگار نوري بلند شد . درست زير منبع نور تابوتي بود روباز . جنازه اي آن جا

بود ، با لباس سپاه . با آن که روي صورتش خون خشک شده بود ، بيش تر به نظر مي آمد

خوابيده باشد تا مرده . جنازه تا کمر از توي تابوت بلند شد . نور هم با بلند شدن او جابه جا شد .

حرکت کرد تا دوباره بالاي سرش ايستاد. مرد وقتي از پله ي اتوبوس پايش را پايين

گذاشت ، فهميد که نيامده تا برگردد. بليتي که او براي جنگ گرفته بود يک طرفه بود .

سپاه قم و شهر و پدر و مادرش رارها کرده بود و مثل يک نيروي معمولي آمده بود جهبه .

 

ادامه دارد ………..

 

شروع به جواني من هم زمان با انقلاب شد . هفده ساله بودم . دوران تغييرات بزرگ ، اين تغيير براي

من حزب جمهوري به وجود آمد . دبير زيستمان در حزب کار مي کرد . به تشويق او پاي من هم به آن

جا باز شد . جذب فعاليتهاو کلاس هاي آن جا شدم . کلاس هاي احکام ، معارف ، اقتصاد اسلامي ، قبل

از انقلاب تنها چيزي که در مدرسه ها از اسلام ياد بچه ها مي دادند مسئله ي ارث بودو اين چيزها

براياين که اسلام را دين کهنه اي نشان دهند . شروع انقلابي شدن من از آن وقت بود . يعني سعي

مي کرديمچيزهايي را که سر کلاس هاي آن جا به مان مي گفتند در عمل پياده کنيم . سعي مي کرديم

در کارهايمان ، همين کارهاي روزمره ، بيش تر توجه کنيم ، پيش تر دقت کنيم . در غذا خوردن ، راه

رفتن ، برخوردباخانواده و دوستان . حتا مسواک زدن برايمان کاري شده بود . نوارهاي شهيد مطهري

را آن جا شنيده بودم .

يادم هست مي گفت « آدم کسي را که دوست دارد همه چيزش شبيه او مي شود.» ما هم همين را

مي خواستيم ؟که شبيه آدمهاي بزرگ دينمان بشويم که ساده گيري و ساده زيستن را به ما ياد مي دادند .

مثلاً يک لباس را کليوقت مي پوشيديم . آن هم من که مادرم تا قبل از آن سخت گيرتر يک روز که

کلاسمان تمام شد گفتند « زودخودتان را برسانيد خانه . امشب خاموشي است . » جنگ شروع شده

بود . عراق آمده بود و خرمشهررا گرفته بود .

جنگ که شروع شد نوع فعاليتهاي حزب هم عوض شد . کلاس هاي آموزش اسلحه و امداد گيري

گذاشتند . اسلحه مي آوردند و باز و بسته کردنش را نشانمان مي دادند . فکر مي کرديم اگر جنگ

بخواهد به شهرهاي ديگر هم بکشد بايد بلد باشيم تير اندازي کنيم . بعد از مدتي هم ، ساختمان

حزب شد تدارکات پشت جهبه . آن کلاس هاي سابق کم رنگ تر شدند و جايش را خياطي و بافتني

براي رزمندگان گرفت و حزب براي من تمام شد . آن روزها به خوابم هم نمي آمد که اين حزب ها

رفتن ها آخرش به ازدواج و آشنايي با او بکشد . پيش از او يک خواستگار ديگر هم برايم آمده

بود.آدم بدي نبود ، ولي خوشم نيامد ازش . لباس پوشيدنش به دلم ننشست . خدا وقتي بخواهد

کاري انجام شود . کسي ديگر نمي تواند کاري کند.

ادامه دارد ………..

 

 

همه جا خدا و انسان تنهای تنها،همه جا خاموش و دهشتزا و «انسان تنها و بی همراه، کس نباشد

تا بپرسدراه » اما انسان تنها نبود، با انتظار به سر می برد… انتظار حجت خدا …

آری حجت خدا راستی او کجا است؟…

کجاست آن که کژی ها و کاستی ها را به سامان آورد؟

کجاست آن که رسم ستم رابراندازد؟ .. . پرچم عدل را برافرازد؟

کجاست آن یادگار پیامبر و امامان؟

کجاست آن آرمان مطلوب حق پرستان؟

کجا است نابودکننده سرکشان و خودسران؟

کجاست ریشه کن کننده معاندان؟

کجاست انتقام گیرنده خون حسین سرور شهیدان؟

کجاست آن که پیشوایان فرمودند… شرار جرقه خون حسین از شرق زبانه

کشد، رهبر این قیام وارث حسین «از قم » در جهان طلوع کند… زمینه

ساز انقلاب جهانی او شود تا اوبیاید، او از خاندان ماست.. ..»

 

(طلبه شهید علی اکبر مازنی از: نوکنده)

 

 

 

 

 

 

آقا جان! راست می گویند، خلایق هر چه لایق. دیدی، دیدی مولای من، آن خال زیبایت را روی گونه ی

راستت دیدم و باز هم نشناختمت. دیشب بعد از آن خواب، زار می زدم و با خودم می گفتم: آخر ميرزا

حسن امين الواعظين، شناختن که به این آسانی ها نیست، معرفت باید در دلت حاصل شده باشد.

آقا جان! هر وقت یاد آن عصر جمعه در حرم جدتان، امام جواد(ع) می افتم، که شما با آن قامت رعنا و

عطری که هیچ وقت دیگر مثل آن به مشامم نرسید، نشسته بودید کنار من و غلط هایم را در دعای سمات

می گرفتید، آتش درونم بیشتر می شود. امان از آن روزی که آدمی پای درس امامش بنشیند و  حرفی

برای گفتن داشته باشد.

مولا جان! اگر جسارتی کردم، ببخشید، به خدا منظوری نداشتم آنجا که در دعا خواندم:

و اذا دعيت بها علي العسر لليسر تيسرت؛ و شما فرمودید: چرا فعل رامؤنث مي خواني، در

حالی که فاعل مؤنث نيست، باید بخوانی: و اذا دعيت به علي العسر لليسر تيسر؛ آنجا من

گفتم: به خاطر رعايت مجانست با ماقبل و مابعد که مؤنث اند، چون افعال آنها مؤنثند.

اما آقای من! عجب قنجی رفت دلم وقتی شما در جوابم فرمودید: اين مطلب غلط است؛ البته

مقصود من ايراد گرفتن به تو نبود، خواستم اين مطلب را بداني، چون تو از اهل علمي و

بايد دقت بيشتري داشته باشي.

 

امام خوبم! راست می گویند که خاندان شما معدن رحمتند، اگر آن شب آقایم، امام جواد(ع)

به خوابم نیامده بودند و حاجت هایم را به ایشان نگفته بودم، از غصه دق می کردم. آخر فکر

من همیشه مشغول بود که چه گره ای در کارم است که تا به حال توفیق زیارتتان را نداشته ام؟؛ اما

وقتی جدتان فرمودند: تو آن حضرت را در سفر اولت به مشاهد مشرفه، دو مرتبه ديده اي، يک

بار در راه سامرا و مرتبه ديگر در حرم کاظمين، وقتي که بالاي سر نشسته بودي و دعاي سمات

مي خواندي، آن شخصي که نزد تو نشسته بود و اشکالي بر تو وارد کرد… آن شخص امام زمانت

بود؛ آن وقت با خودم گفتم: حقا که شما معدن رحمتید، به من گناهکار، اذن دو بار دیدنتان را دادید.

 

 

کتاب برکات حضرت ولی عصر، خلاصه العبقری الحسان، علی اکبر نهاوندی، ج 1، ص 120، س 7.

مرگ یعنی لازم نیست کتاب های کتابخانه رابخوانی ،جان بکنیتا چیزی یادت بماند ،

ایه ای را حفظ کنی…

بامرگ همه چیز را میفهمی  ،ایات  در وجودمانجانمیگرند ،آنها رامی یابی …..

بامرگ حرف خدا رامیفهمی،حرف انبیا را،حرف اوصیا را،حرف علمارا،حرف سخنرانها را……

می فهمی،اماچون تاکنون چنیننکرده ای سختت است …..

با مرگ دیگر غصه اجاره خانه را نداری وخرج شب عید وقبض آبوبرق وخرج دارودرمان وکرایه

و….تازه میفهمی دلت برای چه چیزهایی غصه دار شده بود ،حیف دلت که کجا خرج شد ؟!

 

 

 

حضرت آیت الله بهجت چه آدابی را در شب های قدر رعایت می کردند؟

 

ایشان در شب های قدر ادعیه وارده در آن شب ها را مراعات می کرد و

شب های قدر را که بیدار می ماند قرآن سر می گرفت. البته ایشان قرآن

سر گرفتن را مخصوص شب قدر نمی دانست و معتقد بود که خیلی از

عبادت ها وجود دارد که ما به جهت این که نوشته است در فلان زمان آن

را باید بجا آورد، ما خود را از آن محروم می کنیم، لذا در وقت شدت و

گرفتاری ها قرآن به سر گرفتن را توصیه می کرد و در ایام دیگر همانند

شب های جمعه خود نیز مشغول این امر می شد .

علاوه بر این، ایشان شب ها قبل از خواب حدیث کساء را حتما قرائت می کردند و

همچنین با وضو به بستر خواب می رفتند و بعدها که به جهت مشکلات نمی توانستند

وضو بگیرند با تیمم می خوابیدند و بعضی شب هایی را که می خواستند احیاء بگیرند

یک مقداری استراحت می کرند و سپس بلند می شدند و می فرمودند که حضرت

زهرا (س)، حسنین (ع) را شب زودتر می خواباندند تا قبل از نیمه شب برای

احیاء بلند شوند .

 

سیره عملی علامه طباطبایی در ماه مبارک رمضان

 

علامه در مراتب عرفان و سیر و سلوک معنوی مراحلی را پیموده بود. اهل ذکر و

مناجات بود. در بین راه که او را می‌دیدیم غالبا ذکر خدا را برلب داشت . درجلساتی

که در محضرشان بودیم، وقتی جلسه به سکوت می‌کشید، دیده می‌شد که لب های

استاد به ذکر خدا حرکت می‌کرد. به نوافل مقیّد بود و حتی گاهی دیده می‌شد که در

بین راه مشغول خواندن نمازهای نافله است. شب های ماه رمضان تا صبح بیدار بود، مقداری

مطالعه می‌کرد و بقیه را به دعا و قرائت قرآن و نماز و ذکر مشغول بود. در قم هفته‌ای

حداقل یک بار به حرم حضرت معصومه علیه االسلام مشرف می‌شد و یا در ایام تابستان

غالبا به زیارت حضرت رضا علیه السلام می‌شتافت. شب‌ها به حرم مطهر مشرف می‌شد

و در بالای سر می‌نشست و با حال خضوع به زیارت و دعا می‌پرداخت .

یکی از فضلا  می‏ گفت: به مرحوم آیت الله شهید مطهری عرض کردم که شما فوق‏ العاده از

علامه طباطبایی تجلیل می‏ کنید. تعبیر «روحی فداه» را درباره ایشان به کار می‏ برید، این همه

تجلیل به خاطر چیست؟ ایشان فرمود : من فیلسوف و عارف، بسیار دیده‏ ام و احترام مخصوص

من به ایشان، نه به خاطر این است که او یک فیلسوف است، بلکه به این جهت است که او عاشق

و دل‏باخته اهل بیت علیهم ‏السلام است. علامه طباطبایی قدس‏ سره در ماه رمضان، روزه خود را

با بوسه بر ضریح مقدس حضرت معصومه علیه االسلام افطار می ‏کرد . ابتدا پیاده به حرم مطهر

مشرّف می‏ شد و ضریح مقدس را می‏ بوسید. سپس به خانه می‏ رفت و غذا می‏ خورد. این ویژگی

اوست که مرا به شدت شیفته ایشان کرده است .

همچنین آمده است علامه طباطبایی در مراتب عرفان و سیر و سلوک معنوی، مراحلی را پیموده بود.

اهل ذکر و دعا و مناجات بود. در طول راه که او را می‏ دیدند، همواره ذکر خداوند سبحان را به لب داشت .

توجه ویژه به قرآن

 

امام خمینى (ره) توجه خاصى به قرآن داشتند، به ‏طورى که روزى، هفت ‏بار قرآن مى‏ خواندند !

امام در هر فرصتى که به ‏دست مى‏ آوردند، ولو اندک، قرآن مى ‏خواندند . بارها دیده شد که امام،

حتى در دقایقى قبل از آماده شدن سفره - که معمولا به بطالت مى‏ گذرد - قرآن تلاوت مى‏ کنند!

امام بعد از نماز شب تا وقت نماز صبح، قرآن مى‏ خواند .

یکى اطرافیان امام مى‏ گوید: امام در نجف، چشم‏شان درد گرفت و به دکتر مراجعه کردند. دکتر بعد

از معاینه‏ چشم امام گفت: «شما باید چند روزى قرآن نخوانید و به چشم‏تان استراحت ‏بدهید» . امام خ

ندیدند و فرمودند: «دکتر، من، چشم را براى قرآن خواندن مى‏ خواهم! چه فایده‏ اى دارد که چشم داشته

باشم و قرآن نخوانم؟ شما یک کارى کنید که من بتوانم قرآن بخوانم .»

و در ماه رمضان یکى از همراهان امام در نجف، اظهار مى‏ کرد که امام خمینى در ماه مبارک رمضان،

هر روز ده جزء قرآن مى‏ خواندند ، یعنى در هر سه روز، یک بار قرآن را ختم مى ‏کردند. علاوه بر

آن،هر سال چند روز قبل از ماه مبارک رمضان ، دستور مى‏ دادند که چند ختم قرآن براى افرادى

که مد نظرمبارکشان بود، قرائت ‏شود .

 

رمضان و حاج اقا مجتبی تهرانی

 

 

در یکی از ماه‌های مبارک رمضان بود که موضوعی را خدمت ایشان عرض کردم . با ایشان تا کنار

ماشین قدممی‌زدم. ایشان فرمودند که این کار را انجام بده، این‌طوری انجام بده، آن‌طوری انجام بده،

داشتند توصیه می‌کردند.

من عرض کردم: آقا، خیلی وقت تنگ است؛ این‌قدر فرصت نیست. ایشان فرمودند:«چرا وقت تنگ

است»؟ گفتم:من صبح می‌روم سر کار و مسؤولیّت اداری‌ دارم، بعد از ظهر که برمی‌گردم افطاری

می‌خوریم و بعد هم خودمرا برای اینکه خدمت شما برسم، آماده می‌کنم. بعد تا برسم خانه، ساعت دوازده

می‌شود، تا آماده خواب بشوم،خلاصه من چهار ساعت می‌خوابم. ایشان فرمودند: «چهار ساعت

می‌خوابی»؟ گفتم: حاج آقا! پس چقدر بخوابم؟

ایشان گفتند: «آقا! جدّاً چهار ساعت می‌خوابی»؟ من یک شیطنتی کردم گفتم: شما چقدر می‌خوابید؟ من

امیدوارمآن‌هایی که می‌شنوند به دقّت بشنوند و باور کنند. ایشان فرمودند: «چهل و پنج دقیقه». من

مغلطه کردم و گفتم: حاجآقا! بعد از نماز صبح، چهل و پنج دقیقه؟ فرمودند: «نخیر؛ مغلطه نکن پسر!

چهل و پنج دقیقه ».

 

 

 

 

 

شما وقتى وارد حوزه مى‏شوید، پیش از هر كار باید در صدد اصلاح خود باشید.

و مادامى كه در حوزه به سر مى‏برید، ضمن تحصیل باید نفس خود را تهذیب كنید

تا آن گاه كه از حوزه بیرون رفتید و در شهر و یا محلى رهبرى ملتى را بر عهده

گرفتید، مردم از اعمال و كردار شما، از فضایل اخلاقى شما، استفاده كنند، پند

گیرند، اصلاح شوند. بكوشید پیش از آنكه وارد جامعه گردید خود را اصلاح

كنید، مهذب سازید. اگر اكنون كه فارغ البال مى‏ باشید در مقام اصلاح و تهذیب

نفس برنیایید، آن روز كه اجتماع به شما روى آورد دیگر نمى‏ توانید خود

را اصلاح نمایید

امام باقر(ع) : وقتی ولی عصر أرواحنا فداه ظهور می‌کند که ذات أقدس إله لطفی نسبت به امت انسانی

و اسلامی داشته باشد، و دست مرحمت إله بر بالای سر امت اسلامی کشیده بشود، که عقل اینها و

اندیشهاینها کامل باشد؛ اینها اندیشوران فرزانه خواهند بود، و خردمندان مُتبحّر و حکیم .

آنچه که در جامعه اسلامی می‌گذرد و حکومت می‌کند، “فرهنگ دینی” است. با این رشد مردم

شرایطعلمی ظهور حضرت را فراهم کرده‌اند. طبق این روایتی که از امام باقر(ع) رسیده است؛ تا

مردم عاقلنشوند، معارف دین را درست نشناسند، و معنای امامت را درست ارزیابی نکنند، توفیق

انتظار ولی عصرأرواحنا فداه نصیب آنها نخواهد شد.

دوّمین شرط که مربوط به مدیریت، مدبریّت، شهامت و شجاعت در اجرای احکام الهی است، بیانی

استکه باز از وجود مبارک امام باقر(ع) رسیده است که یاران راستین ولی عصر و اصحاب آن

حضرت،‌اَجری مِنْ لِیثْ وَ اَمضَی مِنْ سِنانْ .

یعنی از شیر شجاع تر و از نیزه تیز ترند. نمونه اینگونه از شهامت‌ها را در دفاع مقدّس ۸ ساله،

مردمایران اسلامی نشان داده‌اند.

زن و مرد، بزرگسال، میانسال و نوسال نشان دادند که برای حفظ دین می‌توان از شیر با شجاعت‌تر

بود، واز نیزه تیز تر بود، و هرگونه خطری را با جان خرید! پس اگر از نظر رشد فرهنگی به آن

نِصاب راه یافتند، واز نظر شهامت و شجاعت به این نِصاب بار یافتند؛ آنگاه شرایط ظهور را

تحصیل کرده‌اند.

 

طنین دعوت مردم به مبدأ و معاد

 

وقتی وجود مبارک ولی عصر أرواحنا فداه جلوه می‌کند، ندائی که طنین انداخت و ندائی که از

آن حضرتبه گوش عالمیان می‌رسد، این است: اُذَکِّرُکُمُ اللهْ أیُّهَا النّاسْ وَ مُقامَکُمْ بِینَ یَدَی رَبَّکُمْ

اوّلین حرف این است: مردم! من شما را به مبدأ و معاد که هُوَ الأوَّلُ وَ الآخِراست، متذکّر می‌کنم.

شمابه یاد بیاورید خدا را که مبدأ آفرینش شماست، و به یاد بیاورید لحظه‌ای که در حضور خدا

حاضرمی‌شویدبرای پاسخ دادن به سئوالات الهی؛ که در برابر دستورات او چه کرده‌اید.

اگر کسی مبدأ را متذکّر بود، و معاد را متذکّر بود؛ مشکل اخلاقی، حقوقی، فقهی و مانند آن نخواهد

داشت.منشأ همه تیرگی‌ها و تبهکاری‌های ما غفلت از مبدأ و معاد است.

لذا وجود مبارک ولی عصر أرواحنا فداه وقتی ظهور کرد، اوّلین سخنش این است: مردم! به یاد روز

حسابباشید. اگر کسی بداند تمام کارها تحت حساب است، و در برابر هر فکر و اندیشه‌ای که دارد باید

پاسخگو باشد؛ دربرابر هر قیام، رفتار، گفتار و نوشتاری که ارائه کرده است، باید پاسخگو باشد؛ چنین

انسانی جز براساس آیهسوره اسراء حرکت نمی‌کند که: “رَبِّ اَدخِلْنِی مُدخَلَ صِدقْ وَ اَخرِجنِی مُخرَجَ

صِدقْ”. هر کاری که می‌خواهد وارد شود به نام و یاد خدا، از آن کار بیرون بیاید به نام و یاد خدا.

منبع : گزیده‌ای از پیام گفتاری آیت الله جوادی آملی به بیست و ششمین

سمینار سراسری فرهنگی اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا

 

 

 

انتقال اعمال با غیبت

پيامبر صلى الله عليه و آله:

يُؤتى بِأَحَدٍ يَومَ القيامَةِ يوقَفُ بَينَ يَدَىِ اللّه  وَيُدفَعُ إِلَيهِ كِتابُهُ فَلايَرى حَسَناتِهِ فَيَقولُ:

إِلهى، لَيسَ هذا كِتابى فَإِنّى لاأَرى فيها طاعَتى؟! فَيُقالُ لَهُ: إِنَّ رَبَّكَ لايَضِلُّ وَلايَنسى

ذَهَبَ عَمَلُكَ بِاغتيابِ النّاسِ ثُمَّ يُؤتى بِآخَرَ وَيُدفَعُ إِلَيهِ كِتابُهُ فَيَرى فيهِ طاعاتٍ كَثيرَةً

فَيَقولُ: إِلهى ما هذا كِتابى فَإِنّى ما عَمِلتُ هذِهِ الطّاعاتِ فَيُقالُ: لأَِنَّ فُلانا اغتابَكَ

فَدُفِعَت حَسَناتُهُ إِلَيكَ؛

 

روز قيامت فردى را مى آورند و او را در پيشگاه خدا نگه مى دارند و كارنامه اش

را به او مى دهند، اما حسنات خود را در آن نمى بيند. عرض مى كند: الهى! اين كار

نامه من نيست! زيرا من در آن طاعات خود را نمى بينم! به او گفته مى شود: پروردگار

تو نه خطا مى كند و نه فراموش. عمل تو به سبب غيبت كردن از مردم بر باد رفت.

سپس مرد ديگرى را مى آورند و كارنامه اش را به او مى دهند. در آن طاعت بسيارى

را مشاهده مى كند. عرض مى كند: الهى! اين كارنامه من نيست! زيرا من اين طاعات

را بجا نياورده ام! گفته مى شود: فلانى از تو غيبت كرد و من حسنات او را به تو دادم.