. نظریه
«در علم، نظریه یك تبیین ریاضییا منطقییا یك الگوی آزمون‌پذیر راجع به نحوه تعامل مجموعه‌ای از پدیده‌های طبیعی است كه قادر است رخدادهای آتییا مشاهده‌های آن رخدادها را پیش‌بینی نماید و می‌تواند از طریق آزمایش آزمون شود یا به صورت دیگر از طریق مشاهده تجربی اثبات شود». (ویكی پدیا،2003، آنلاین، ص1)
در زبان روزمره، نظریه به معنای عقیده‌ای مبتنی بر احساس قوییا گمانه‌زنی است، اما در علم این‌گونه نیست.در علم واژه نظریه به تبیین جامع یك ویژگی مهم طبیعت دلالت دارد كه حقایق بسیاری كه طی زمان جمع‌آوری شده‌اند، از آن حمایت می‌كنند. همچنین نظریه‌ها به دانشمندان كمك می‌كنند تا درباره پدیده‌هایی كه تاكنون مشاهده نشده‌اند، پیش‌بینی‌هایی را صورت دهند. پس در كاربرد علمی، نظریه به معنای حدس یا عقیده‌ای بی‌بنیان نیست. یك نظریه به یك الگو یا چارچوب از نظر منطقی، برای توصیف رفتار یك مجموعه مرتبط از پدیده‌های طبیعییا اجتماعینیازمند است. یكی از ویژگی‌های نظریه‌ای علمی این است كه پیش‌بینی‌های ابطال‌پذیر یا آزمون‌پذیر درباره چیزهایی كه هنوز مشاهده نشده‌اند، صورت می‌دهد.
2. ویژگی‌هاییك نظریه
1. توجه به مجموعه‌ای از رخدادهایمرتبط به هم؛
2. انطباق و سازگاری با حقیقت یا واقعیت؛
3. ماندگاری و خراب نشدن در طول زمان؛
4. زایایی و خلاقیت؛
5. كاربردپذیری پردامنه؛
6. آزمون‌پذیرییا اثبات‌پذیری از طریق مشاهده تجربی؛
7. تولید فرضیه‌های كمكی؛
8. ابطال‌پذیری؛
9. پیش‌بینی‌كنندگی؛
10. امساك‌گری: نظریه باید دارای مفروضه‌های اندك و به زبان ساده باشد؛
11. نظریه باید سازگار با واقعیت‌های مشاهده شده و دانش پیشین باشد؛
12. نظریه باید ابزار لازم برای آزمون خود را فراهم سازد؛
13. نظریه باید انگیزه پژوهشی بیشتر در جامعه به وجود آورد.
3. نظریه علمی و اهداف آن
نظریه عبارت از مجموعه‌ای از روابط درونی ساخت‌ها (مفاهیم) تعاریف و قضایاییاست كه دیدگاه منظمی از پدیده‌ها را از طریق تعیین روابط بین متغیرها، به منظور تبیین و پیش‌بینی پدیده‌ها، مشخص می‌كند.
هدف نهایی علم، نظریه‌پردازی است، ولی كوشش‌های علمی باید شامل تبیین، پیش‌بینیو كنترل باشد.
انواع نظریه: نظریه‌ای كه ابتدا به منظور تبیین مشاهده‌های قبلی تدوین می‌شود، نظریه استقرایی خوانده می‌شود. به نظریه‌ای كه بر اساس چند مشاهده اندك یا بدون مشاهده‌های قبلی درباره پدیده‌ای شكل می‌گیرد، نظریه قیاس فرضی گفته می‌شود.
هدف از نظریه‌ها، تبیین، پیش‌بینی و كنترل است.
4. كاركردهای چارچوب نظری
اصولاً دو كاركرد اصلی دارد:
الف) اجازه می‌دهد پرسش آغازیدوباره فرمول‌بندییا به صورت دقیق‌تری بیان شود.
ب) به عنوان شالوده‌ای برای فرضیه‌هایی به كار می‌رود كه به اعتبار آنها محقق پاسخ منسجمی به پرسش آغازی خواهد داد. فرمول‌بندی مجدد پرسش آغازی با واژگانی متناسب با چارچوب نظری انتخاب شده و گشودن چشم‌انداز پاسخ‌های معتبر به روی آن، كارهایی است كه باید با نهایت دقت و حوصله انجام داد. حتی اگر نظریه‌ای مشهور، به عنوان چارچوب نظری تحقیق انتخاب شده باشد، باز هم فرمول‌بندی مجدد صریح و منسجم مسئله تحقیق، ضروری است. بی‌توجهی در این كار باعث ناتمام ماندن كار محقق در مرحله بعدی، یعنی مرحله ساختن مدل تحلیلی خواهد شد و جای مدل تحلیلی را فرضیه‌های سطحی و نامربوط خواهد گرفت. (خاكی، 1386، ص33)
5. چگونگی انتخاب چارچوب نظری
چارچوب نظری باید با آگاهی انتخاب شود تا محقق آمادگی گسستن از سوابق ذهنی، پیش‌داوری‌ها و توهمات را پیدا كند. انتخاب چارچوب نظری به طور معمول در پی جهتی است كه پرسش آغازی ترسیم می‌كند و با كیفیت اطلاعاتی كه از مصاحبه‌های اكتشافی و آمارهای موجود فراهم آمده است، به عمل می‌آید.
فرض كنیم یك پرسش آغازی به این شكل بیان شده است:چگونه شكست‌های تحصیلی مهم دانش‌آموزان متعلق به خانواده‌های كم‌درآمد را می‌توان تبیین كرد؟
مطالعات اكتشافی نیز نشان می‌دهد كه شكست تحصیلی محرومین بیشتر است.نظریه‌های كاركرد گزینش نظام آموزشیو بازآفرینش مناسبات سلطه، می‌توانند برای تدوین چارچوب نظری در نظر گرفته شوند.(خاكی،1386، ص34 ـ 33). نظریه
«در علم، نظریه یك تبیین ریاضییا منطقییا یك الگوی آزمون‌پذیر راجع به نحوه تعامل مجموعه‌ای از پدیده‌های طبیعی است كه قادر است رخدادهای آتییا مشاهده‌های آن رخدادها را پیش‌بینی نماید و می‌تواند از طریق آزمایش آزمون شود یا به صورت دیگر از طریق مشاهده تجربی اثبات شود». (ویكی پدیا،2003، آنلاین، ص1)
در زبان روزمره، نظریه به معنای عقیده‌ای مبتنی بر احساس قوییا گمانه‌زنی است، اما در علم این‌گونه نیست.در علم واژه نظریه به تبیین جامع یك ویژگی مهم طبیعت دلالت دارد كه حقایق بسیاری كه طی زمان جمع‌آوری شده‌اند، از آن حمایت می‌كنند. همچنین نظریه‌ها به دانشمندان كمك می‌كنند تا درباره پدیده‌هایی كه تاكنون مشاهده نشده‌اند، پیش‌بینی‌هایی را صورت دهند. پس در كاربرد علمی، نظریه به معنای حدس یا عقیده‌ای بی‌بنیان نیست. یك نظریه به یك الگو یا چارچوب از نظر منطقی، برای توصیف رفتار یك مجموعه مرتبط از پدیده‌های طبیعییا اجتماعینیازمند است. یكی از ویژگی‌های نظریه‌ای علمی این است كه پیش‌بینی‌های ابطال‌پذیر یا آزمون‌پذیر درباره چیزهایی كه هنوز مشاهده نشده‌اند، صورت می‌دهد.
2. ویژگی‌هاییك نظریه
1. توجه به مجموعه‌ای از رخدادهایمرتبط به هم؛
2. انطباق و سازگاری با حقیقت یا واقعیت؛
3. ماندگاری و خراب نشدن در طول زمان؛
4. زایایی و خلاقیت؛
5. كاربردپذیری پردامنه؛
6. آزمون‌پذیرییا اثبات‌پذیری از طریق مشاهده تجربی؛
7. تولید فرضیه‌های كمكی؛
8. ابطال‌پذیری؛
9. پیش‌بینی‌كنندگی؛
10. امساك‌گری: نظریه باید دارای مفروضه‌های اندك و به زبان ساده باشد؛
11. نظریه باید سازگار با واقعیت‌های مشاهده شده و دانش پیشین باشد؛
12. نظریه باید ابزار لازم برای آزمون خود را فراهم سازد؛
13. نظریه باید انگیزه پژوهشی بیشتر در جامعه به وجود آورد.
3. نظریه علمی و اهداف آن
نظریه عبارت از مجموعه‌ای از روابط درونی ساخت‌ها (مفاهیم) تعاریف و قضایاییاست كه دیدگاه منظمی از پدیده‌ها را از طریق تعیین روابط بین متغیرها، به منظور تبیین و پیش‌بینی پدیده‌ها، مشخص می‌كند.
هدف نهایی علم، نظریه‌پردازی است، ولی كوشش‌های علمی باید شامل تبیین، پیش‌بینیو كنترل باشد.
انواع نظریه: نظریه‌ای كه ابتدا به منظور تبیین مشاهده‌های قبلی تدوین می‌شود، نظریه استقرایی خوانده می‌شود. به نظریه‌ای كه بر اساس چند مشاهده اندك یا بدون مشاهده‌های قبلی درباره پدیده‌ای شكل می‌گیرد، نظریه قیاس فرضی گفته می‌شود.
هدف از نظریه‌ها، تبیین، پیش‌بینی و كنترل است.
4. كاركردهای چارچوب نظری
اصولاً دو كاركرد اصلی دارد:
الف) اجازه می‌دهد پرسش آغازیدوباره فرمول‌بندییا به صورت دقیق‌تری بیان شود.
ب) به عنوان شالوده‌ای برای فرضیه‌هایی به كار می‌رود كه به اعتبار آنها محقق پاسخ منسجمی به پرسش آغازی خواهد داد. فرمول‌بندی مجدد پرسش آغازی با واژگانی متناسب با چارچوب نظری انتخاب شده و گشودن چشم‌انداز پاسخ‌های معتبر به روی آن، كارهایی است كه باید با نهایت دقت و حوصله انجام داد. حتی اگر نظریه‌ای مشهور، به عنوان چارچوب نظری تحقیق انتخاب شده باشد، باز هم فرمول‌بندی مجدد صریح و منسجم مسئله تحقیق، ضروری است. بی‌توجهی در این كار باعث ناتمام ماندن كار محقق در مرحله بعدی، یعنی مرحله ساختن مدل تحلیلی خواهد شد و جای مدل تحلیلی را فرضیه‌های سطحی و نامربوط خواهد گرفت. (خاكی، 1386، ص33)
5. چگونگی انتخاب چارچوب نظری
چارچوب نظری باید با آگاهی انتخاب شود تا محقق آمادگی گسستن از سوابق ذهنی، پیش‌داوری‌ها و توهمات را پیدا كند. انتخاب چارچوب نظری به طور معمول در پی جهتی است كه پرسش آغازی ترسیم می‌كند و با كیفیت اطلاعاتی كه از مصاحبه‌های اكتشافی و آمارهای موجود فراهم آمده است، به عمل می‌آید.
فرض كنیم یك پرسش آغازی به این شكل بیان شده است:چگونه شكست‌های تحصیلی مهم دانش‌آموزان متعلق به خانواده‌های كم‌درآمد را می‌توان تبیین كرد؟
مطالعات اكتشافی نیز نشان می‌دهد كه شكست تحصیلی محرومین بیشتر است.نظریه‌های كاركرد گزینش نظام آموزشیو بازآفرینش مناسبات سلطه، می‌توانند برای تدوین چارچوب نظری در نظر گرفته شوند.(خاكی،1386، ص34 ـ 33). نظریه
«در علم، نظریه یك تبیین ریاضییا منطقییا یك الگوی آزمون‌پذیر راجع به نحوه تعامل مجموعه‌ای از پدیده‌های طبیعی است كه قادر است رخدادهای آتییا مشاهده‌های آن رخدادها را پیش‌بینی نماید و می‌تواند از طریق آزمایش آزمون شود یا به صورت دیگر از طریق مشاهده تجربی اثبات شود». (ویكی پدیا،2003، آنلاین، ص1)
در زبان روزمره، نظریه به معنای عقیده‌ای مبتنی بر احساس قوییا گمانه‌زنی است، اما در علم این‌گونه نیست.در علم واژه نظریه به تبیین جامع یك ویژگی مهم طبیعت دلالت دارد كه حقایق بسیاری كه طی زمان جمع‌آوری شده‌اند، از آن حمایت می‌كنند. همچنین نظریه‌ها به دانشمندان كمك می‌كنند تا درباره پدیده‌هایی كه تاكنون مشاهده نشده‌اند، پیش‌بینی‌هایی را صورت دهند. پس در كاربرد علمی، نظریه به معنای حدس یا عقیده‌ای بی‌بنیان نیست. یك نظریه به یك الگو یا چارچوب از نظر منطقی، برای توصیف رفتار یك مجموعه مرتبط از پدیده‌های طبیعییا اجتماعینیازمند است. یكی از ویژگی‌های نظریه‌ای علمی این است كه پیش‌بینی‌های ابطال‌پذیر یا آزمون‌پذیر درباره چیزهایی كه هنوز مشاهده نشده‌اند، صورت می‌دهد.
2. ویژگی‌هاییك نظریه
1. توجه به مجموعه‌ای از رخدادهایمرتبط به هم؛
2. انطباق و سازگاری با حقیقت یا واقعیت؛
3. ماندگاری و خراب نشدن در طول زمان؛
4. زایایی و خلاقیت؛
5. كاربردپذیری پردامنه؛
6. آزمون‌پذیرییا اثبات‌پذیری از طریق مشاهده تجربی؛
7. تولید فرضیه‌های كمكی؛
8. ابطال‌پذیری؛
9. پیش‌بینی‌كنندگی؛
10. امساك‌گری: نظریه باید دارای مفروضه‌های اندك و به زبان ساده باشد؛
11. نظریه باید سازگار با واقعیت‌های مشاهده شده و دانش پیشین باشد؛
12. نظریه باید ابزار لازم برای آزمون خود را فراهم سازد؛
13. نظریه باید انگیزه پژوهشی بیشتر در جامعه به وجود آورد.
3. نظریه علمی و اهداف آن
نظریه عبارت از مجموعه‌ای از روابط درونی ساخت‌ها (مفاهیم) تعاریف و قضایاییاست كه دیدگاه منظمی از پدیده‌ها را از طریق تعیین روابط بین متغیرها، به منظور تبیین و پیش‌بینی پدیده‌ها، مشخص می‌كند.
هدف نهایی علم، نظریه‌پردازی است، ولی كوشش‌های علمی باید شامل تبیین، پیش‌بینیو كنترل باشد.
انواع نظریه: نظریه‌ای كه ابتدا به منظور تبیین مشاهده‌های قبلی تدوین می‌شود، نظریه استقرایی خوانده می‌شود. به نظریه‌ای كه بر اساس چند مشاهده اندك یا بدون مشاهده‌های قبلی درباره پدیده‌ای شكل می‌گیرد، نظریه قیاس فرضی گفته می‌شود.
هدف از نظریه‌ها، تبیین، پیش‌بینی و كنترل است.
4. كاركردهای چارچوب نظری
اصولاً دو كاركرد اصلی دارد:
الف) اجازه می‌دهد پرسش آغازیدوباره فرمول‌بندییا به صورت دقیق‌تری بیان شود.
ب) به عنوان شالوده‌ای برای فرضیه‌هایی به كار می‌رود كه به اعتبار آنها محقق پاسخ منسجمی به پرسش آغازی خواهد داد. فرمول‌بندی مجدد پرسش آغازی با واژگانی متناسب با چارچوب نظری انتخاب شده و گشودن چشم‌انداز پاسخ‌های معتبر به روی آن، كارهایی است كه باید با نهایت دقت و حوصله انجام داد. حتی اگر نظریه‌ای مشهور، به عنوان چارچوب نظری تحقیق انتخاب شده باشد، باز هم فرمول‌بندی مجدد صریح و منسجم مسئله تحقیق، ضروری است. بی‌توجهی در این كار باعث ناتمام ماندن كار محقق در مرحله بعدی، یعنی مرحله ساختن مدل تحلیلی خواهد شد و جای مدل تحلیلی را فرضیه‌های سطحی و نامربوط خواهد گرفت. (خاكی، 1386، ص33)
5. چگونگی انتخاب چارچوب نظری
چارچوب نظری باید با آگاهی انتخاب شود تا محقق آمادگی گسستن از سوابق ذهنی، پیش‌داوری‌ها و توهمات را پیدا كند. انتخاب چارچوب نظری به طور معمول در پی جهتی است كه پرسش آغازی ترسیم می‌كند و با كیفیت اطلاعاتی كه از مصاحبه‌های اكتشافی و آمارهای موجود فراهم آمده است، به عمل می‌آید.
فرض كنیم یك پرسش آغازی به این شكل بیان شده است:چگونه شكست‌های تحصیلی مهم دانش‌آموزان متعلق به خانواده‌های كم‌درآمد را می‌توان تبیین كرد؟
مطالعات اكتشافی نیز نشان می‌دهد كه شكست تحصیلی محرومین بیشتر است.نظریه‌های كاركرد گزینش نظام آموزشیو بازآفرینش مناسبات سلطه، می‌توانند برای تدوین چارچوب نظری در نظر گرفته شوند.(خاكی،1386، ص34 ـ 33)