امام خميني (ره) در كتاب شريف « حديث جنود عقل وجهل» در مقدمه آورده اند كه :

((…. مقصد قرآن و حديث، تصفيه عقول و تزكيه نفوس است براي حاصل شدن مقصد

اعلاي توحيد و غالباً شرّاح [ شرح دهندگان] احاديث شريفه و مفسّرين قرآن كريم اين نكته

را كه اصل اصول است، موردنظر قرار نداده اند و سرسري از آن گذشته اند و جهاتي را

كه مقصود از نزول قرآن و صدور احاديث به هيچ وجه نبود، از قبيل جهات ادبي و فلسفي

و تاريخي و و امثال آن مورد بحث و ترقيق و فحص و تحقيق قرار داده اند .))

دركتاب آداب الصلوةدر فلسفه خلقت و نزول قرآن، حضرت امام، مقاصد مختلفي را بيان

نموده اند كه هريك بنوبه خود نشان از فهم عميق قرآني ايشان دارد. مثلا ايشان يكي از

مهمترين اهداف نزول قرآن را تهذيب نفوس و كيفيّت سيروسلوك الي الله مي دانند:

« و ديگر از مقاصد و مطالب [ نزول قرآن از مقام قرب و قدس به عالم ظلماني و

سجن طبيعت] دعوت به تهذيب نفوس و تطهير بواطن از ارجاس  پليديهاي] طبيعت

و تحصيل سعادت، وبالجمله، كيفيّت سيروسلوك الي الله است. و اين مطلب شريف

بر دو شعبه مهمّ منقسم است: يكي تقوا به جميع مراتب آن كه مندرج در آن است: تقوا

از غير حق و اعراض مطلق از ماسوي الله.و ديگري ايمان به تمام مراتب و شئون

كه در آن مندرج است: اقبال به حق و رجوع وانابه به آن ذات مقدّس و اين از مقاصد

مهم اين كتاب شريف است كه اكثر مطالب آنبلاواسطه يا مع الواسطه به اين مقصد

رجوع كند.

♦تهذيب، راه انـس با قرآن

همنشيني با قرآن، سنخيتي خاص مي‌طلبد. در قرآن آمده است:

لا يَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ؛

جز پاكان نمى‏ توانند به آن دست زنند [دست يابند].

مامان معصوم:در حد اعلاي طهارت، عدل قرآن محسوب مي‌شوند. هر شخص ديگري

كه بخواهد با اين اقيانوس بيكران ارتباط برقرار كند، بايد آلودگي گناه را از جان خود پاك كند.

 

رهبر فرزانه انقلاب مدّ‌ظله مي فرمايد:

قرآن بايد مثل آينه مواجه شد؛ پاكيزه، براق و بى ‏زنگار، تا قرآن در دل ما منعكس شود.

قرآن بايد در جان ما انعكاس پيدا كند. اين، هميشه و براى همه نيست؛ براى كسانى است

كه دلشان را با صفاى باطن و نفس پاكيزه كنند؛ با ايمان، با باور و با قبول با قرآن مواجه

شوند، و الّا كسانى ‏كه دل معاند دارند، بناى برنشنيدن و نفهميدن دارند، نواى قرآن، كلام

قرآن و پيام قرآن در دل آن‌ها اثرى نمى‏كند.

وَ لَوْ أَنَّنا نَزَّلْنا إِلَيْهِمُ الْمَلائِكَةَ وَ كَلَّمَهُمُ الْمَوْتى‏ وَ حَشَرْنا عَلَيْهِمْ كُلَّ شَيْ‏ءٍ قُبُلاً ما كانُوا

لِيُؤْمِنُوا إِلاَّ أَنْ يَشاءَ اللهُ…

اگر براى برخى افراد، زمين را به آسمان بدوزى، اين دلِ ناباور و زنگار گرفته، نزديك

نمي شودو ايمان نمي ‏آورد؛ لذا قرآن را مى ‏خواند، اما به قرآن نزديك نمى ‏شود.