بسمه تعالی
تربیت مطهر : راهکارهای تربیتی برای 50 موضوع تربیت کودک (1)
تهیه وتنظیم : اکرم السادات موسوی ( مشاور و مدرس مدرسه علمیه شهید مطهری - کرج )
1. هماهنگی والدین
2. تک فرزندی
3. آموزش
4. محبت
5. شکوفایی استعداد
6. خلاقیت
7. آرامش و امنیت
8. تشویق
9. استقلال
10. آزادی
11. پرسش از امور دینی
12. ادب
13. اقتداروالدین
14. انضباط
15. اعتماد بنفس
16. سخاوتمندی
17. مسئولیت پذیری
18. دوست یابی
19. محبوبیت
20. افزایش مهارت
21. گریه
22. شیر دادن
23. ترس
24. اضطراب
25. تنبلی
26. بازیگوشی
27. بیش فعالی
28. سر به هوایی
29. عدم تمرکز
30. کمرویی
31. لجبازی
32. خواسته های غیر منطقی
33. مصرف زدگی
34. ناخن جویدن
35. وابستگی
36. مسائل جنسی
37. تنبیه
38. دروغگویی
39. دزدی
40. بد دهنی
41. مشاجره
42. بازی
43. غذا خوردن
44. خوابیدن
45. شب ادراری
46. کابوس
47. نظافت
48. فریضه های دینی
نماز – روزه حجاب - روز جمعه
49. مناسبت های مذهبی
50-رسانه
4- محبت :
محبت نیاز طبیعی کودک است و بدین وسیله سرمایه کافی برای مواجه با مشکلات زندگی پیدا می کند ودر سرنوشت او نقش
اساسی دارد . نگاه محبت آمیز ، لبخند و هر گونه احساس تأیید از طرف والدین، درایجاد احساس مثبت در او نقش دارد و به
تکرار رفتار خوب کمک می کند . روحیه تعاون وهمکاری و پای بندی به اخلاق و هوش و نبوغ سرشار و شکفته شدن
استعدادها و سلامت روحی و جسمی از آثار محبت بجاست . فقدان محبت می تواند باعث بی اشتهایی و گریه و بد خوابی
و بی خوابی و شب ادراری و ادا واطوارهای نابجا و لوس بازی در کودکی وانزوا و اضطراب و عصبانیت و تند خویی
و خشونت و بی رحمی و آزار دیگران در نوجوانی و انحرافات اخلاقی و جنسی و هم جنس بازی و فحشا در جوانی … شود.
از دیگر پیامد های محرومیت از محبت : عدم کنترل احساسات ، عدم اعتماد بنفس ، افسردگی ، بیماریهای جسمی ، بدبینی
منفی بافی ، هرزه گردی ، عقب ماندگی و افت تحصیلی و بزه کاری و جرم و اعتیاد و بدحجابی در دختران وفرار از خانه و … است .
محبت غیر کلامی :
کودک در سالهای اولیه به محبت غیر کلامی توجه دارد و لذا باید این گونه محبت به او زیاد بشود . به کودک محبت
بدون شرط داشته باشید و اگر کار بدی کرد آن کار بدش را تقبیح کنید ، نه خودش را . تماس چشمی خوبی با کودک داشته
باشید . با چشم خود می توانید بسیاری از مفاهیم را به او انتقال دهید . وقتی او چیزی را با احساس برای شما تعریف می
کند ، با دقت تمام به چشم او نگاه کنید . کودک مانند یک گیاه که به نور خورشید نیازمند است ، به نوازش و مهربانی نیاز
دارد . این نوازش می تواند هنگام خوابیدن ، بیدار شدن ، کتاب خواندن و قصه گفتن باشد . تماس بدنی با کودک از سوی
والدین ضروری است ( در آغوش گرفتن و بوسیدن صورت او و نوازش در کودکی و در نوجوانی دست او را گرفتن
و پیشانی او را بوسیدن) . بوسیدن فرزندتان را تا دم مرگتان ترک نکنید . کودکانی که از این نعمت بوسیدن بهره مندند، بعداً
به هر وعده دروغینی فریفته نمی شوند .هدیه دادن یکی از مهم ترین راههای ابراز محبت است . هدیه باید ارزان و
جذاب و متنوع و مناسب سن و جنس و دارای بسته بندی زیبا باشد .
محبت کلامی :
کودک را از صدای مهربانانه خود و چهره خندان خود محروم نکنید . بگذارید عکس خوبی از شما در ذهن او نقش ببندد .
از کلمات محبت آمیز مانند عزیزم و خوبم وجودش را آکنده کنید . کلمه جان را به اسم او اضافه کنید تا در آینده او هم
این کار را بکند . در مواقع تنبیه حذف ” جان “برای او تنبیه مناسبی می باشد . به همین ترتیب او را وادار کنید تا
محبت خود را به دیگران ابراز کند . اوباید یاد بگیرد غیر از خانواده خود ، دیگران را دوست بدارد . نباید محبت
کودک منحصر به والدین شود . کودک باید بداند که محبت ورزی شما ، مانع تربیت او نیست و قوانین همیشه و در
هر شرایطی محترم هستند . واضح است حرکت در مرز میان محبت و تربیت بسیار ظریف و سخت می باشد .
پس به کودک اجازه ندهید از محبت و صمیمیت شما سوء استفاده کند .
لوس شدن :
بدیهی است که منظور ما از محبت ، محبت بجا و شایسته است، زیرا افراط در محبت می تواند می تواند عامل
ناتوانی و ضعف روحی و عدم مقابله با مشکلات و عدم برقراری ارتباط مناسب با دیگران و دیکتاتوری وبی
احترامی به حقوق دیگران و انحصار طلبی وطفیلی بودن و عدم مسئولیت پذ یری ، پرتوقعی و نفرت از دیگران و
خود بزرگ بینی و کاهش رشد عقلی و عدم اتکا به نفس و در خواست های غیر منطقی می شود . تک فرزند بودن ، بی
توجهی به عواطف کودک ، عدم اطلاع از شیوه های تربیت از علل لوس شدن است . راهکار : لوس شدن در 2 ماه
اول تولد مصداقی ندارد پس به او محبت بیدریغ داشته باشید . بعد ازدو ماه توجه دائمی به او نداشته باشید . او
باید بداند که شما ،غیر ازتوجه به او، وظایف مهم دیگری هم دارید . در زمانی که او لوس بازی نمی کند به او توجه
کنید . وقتی می خواهد شروع به لوس بازی کند شعر و یا سرود یا آیه ای را که حفظ شده ، بلند همخوانی کنید . هنگام
درخواست های غیر منطقی او ، ابتدا حواس او را پرت کنید و در صورت ادامه ، جمله ” وقتی کارم تمام شد “ را
پس از هر بار تقاضای او تکرار کنید تا به یک بازی تبدیل شود ( روش گیر کردن سوزن گرامافون ) .اگر اطرافیان
او را لوس میکنند آنها را آگاه کنید . نکته مهم این است که همانطور که محبت شما بلا شرط است ، تربیت او هم بلا
شرط است ودر هیچ زمانی تعطیل نمی شود . پس باید محبت ، شایسته و متناسب با سن کودک و معقول ومنطقی وبرای
امور اکتسابی باشد و سعی شود از کار او و رفتارش تمجید شود تا کودک دچار تعارض نشود ( چه نقاشی خوبی کشیدی .
چقدرخوب لباسها را مرتب کردی ) .
5- شکوفایی استعداد ها :
ابتدا باور کنیم که فرزند ما در زمینه خاصی استعداد دارد ، پس برای شناخت آن باید بکوشیم . والدینی که استعداد کودکش
را کشف نکنند ، بزرگترین ستم را به او کرده اند . زیرا تمام نوابغ و دانشمندان در راستای استعدادخود گام برداشته اند تا موفق
شده اند . راه شناخت : گفتگو با خود کودک در زمینه های گوناگون ، توجه به رفتارو علایق او ، میزان توانمندی او درنوع
درس ، راههای شکوفا سازی : ثبت نام در کلاسهای آموزشی و علمی و … ، ایجاد کلاس خصوصی ، فراهم کردن امکانات
اجازه کنجکاوی و بازی به او ، تهیه وسایل مورد نیاز ( بازیهای فکری ، وسایل آزمایش و…).