بسمه تعالی
تربیت مطهر : راهکارهای تربیتی برای 50 موضوع تربیت کودک (17)
تهیه وتنظیم:اکرم السادات موسوی (مشاور ومدرس مدرسه علمیه شهید مطهری کرج )
17- مسئولیت پذیری :
بزرگترین اشتباه والدین این است که تمام کارهای شخصی کودک را انجام
می دهند و گمان کنند کهدارند به او محبت می کنند در حالی که این
بزرگترین خیانت به کودک است . کودکی که ازابتدا نسبتبه دیگران و
وظایفش بی تفاوت باشد ، در آینده سربار خانواده و جامعه خواهد بود .
لذا کودکی بهترینزمان آموزش مسئولیت پذیری است . دادن مسئولیت
از کودکی موجب ایجاد اعتماد بنفس ، قدرت روحیو روانی ، استقلال ،
خود اتکایی، جامعه پذیری ، عدم بی تفاوتی در برابر دیگران ، اهتمام به
امور جامعهمی شود .
برایایجاد این صفت : با توجه به سن و توانایی کودک به او اموری را
در خانه خود محول کنید .کارهای سخت بر عهده او نگذارید . برای انجام
کارها با کودک به تفاهم برسید ( حق انتخاب هم داشته باشد ).
در صورتی که کاری را خوب انجام داد ، آن را بعنوان وظیفه برایش تعیین
کنید . مشارکت و همکاری شما در او ایجاد انگیزه می کند . در صورت
تقسیم کار بین کودکان ، عدالت را رعایت کنید . این فعالیتهای ابتدایی
برای کودکان ، مناسب است : جمع کردن لباسها ، قرار دادن لباسهای
کثیف در سبد مخصوص ،جفت کردنجورابها و کفشها ، ریختن زبالهای
درشت در سطل آشغال ، خوردن غذا و پوشیدن لباس وکفش توسط
خودکودک ، چیدن میز یا سفره ، چیدن پیاز و سیب زمینی در سبد ،
پذیرایی ، مرتب کردن کشوها و کمد ها ، دستمالکشیدن درب کابینتها
و کمدها ، آب دادن به گلدانها ،کمک کردن در خرید، مرتب کردن قابلمه
و سبدها ، مرتبکردن سبد خیاطی ، چیدن کتابها ، مرتب کردن
جانمازها ، در سن بالاتر : شستن ظروف و میوه ها ، شستنزیر
پایی و ماشین ، جمع زدن مخارج ، گذاشتن زباله در کوچه ، خرید کردن
جزیی ، واکس زدن کفشها ، پاککردن شیشه و گرد گیری ، جارو کشیدن
، آب میوه کشیدن ، پاک کردن سفره و … .
نکات مهم :
نگرانی خود را از ناتوانی کودک در انجام کارها مخفی کنید و به او انتقال
ندهید .سرزنش دیگرانشمارا دلسرد نکند ( مثلا بگویند از کودک بیگاری
می کشند ) والدین مهربان و قاطعی باشید ( تُن صدایتان مهربان
باشد ، ولی در پیگیری انجام وظایف کودک قاطع باشید )مسئولیتی که
به او می دهید جهت دار باشد ( نه اینکه دنبالنخود سیاه بفرستید )
می توان در صورت نیاز مسئولیتها را چرخشی نمود .اگر کودک اصرار دارد
کاری را انجامدهد که شما آن را خطرناک می دانید ، تا مدتی بر کارش
نظارت کنید و پس از اطمینان واگذار کنید . به اواجازهندهید در منزل
دیگران این کارها را انجام دهد .در ابتدا از کارهای کم بها شروع کنید
که در صورت خرابکاریکودک ناراحت نشوید ( خرید جزیی ،آشپزی
ساده ، ظرف ارزان قیمت ) ضررهای احتمالی را تحمل کنید تا
شخصیت کودکتان رشد کند . رشد او و حسابگری و دقّت او از
همه چیز با ارزشتر است . ضرر مالی جبرانمی شود ولی عدم رشد
روحی کودک جبران ناپذیر است . در صورت خرابکاری او سرزنش نکنید بلکهراهنمایی اش کنید .