گفتگوی حجةالاسلام کاشانی با زائر مسیحی
حجةالاسلام محمد کاشانی از روحانیون مشهور شیعه هستند که در باب اسلام و مسیحیت و نیز گفتگوی بین ادیان، فعالیتهای چشمگیری داشتهاند. خاطرة ایشان از راهپیمایی اربعین و یک زائر مسیحی جالب و خواندنی است.
اربعین که میشود شور و شرری عمق دلها را فرا میگیرد، آتش میکشد و شعله میکشد و تا کربلا میکشاند.
خدا سنتهایی مشترک در میان همه ادیان به یادگار گذاشته از نماز و روزه تا حج و زیارت و از این نیز ابا نفرموده تا بفرماید کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم (بقره ۱۸۳) بر شما روزه را واجب کردم چنانکه بر کسانی که قبل از شما نیز امده بودند واجب گردانیدم و یکی از سنتهایی که خداوند از دیرباز در همه ادیان باقی گذاشت سنت زیارت بود چنانکه به موسی فرمود در مصر خانهای برای خود بنا کن و آن خانه را قبله مردم قرار بده ( یونس ۸۷) و این سنت در میان همه ادیان از ابتدای آفرینش تا انتهای آن جاری و ساری است.
اما تا قبل از آنکه ماشین اختراع شود همه با پای پیاده یا سوار بر مرکب سنت زیارت را به جای میآوردند و اما از روزی که وسائل نقلیة مدرن اختراع شدند، تمامی صفای طی طریق با پای پیاده از زائران گرفته شد و دیگر کسی نمیتواند لذت بیاباننوردی را در طلب معشوق تجربه کند و در نیمههای شب گام بردارد و خدا را زمزمه کند.
اما در این میان هنوز کسانی هستند که در پی تجربه دوباره آن لذت صحرانوردی و بیابانگردیهایی هستند که مجنون را در پی لیلی میکشانید و فرهاد را از پیشیرین. و با پای پیاده پای در صحرا مینهند راه میروند مینشینند خسته میشوند زمزمه میکنند و حداقل برای چند روز فارغ از همه هیاهوهای شهر در دل بیابان در پیمعشوق میگردند. و این سنت یعنی سنت پیادهروی زائر نه تنها در میان مسلمانان بلکه در همة ادیان وجود دارد.
فراموش نمیکنم چندی قبل با زائری مسیحی در واتیکان برخورد کردم که مسیر ۸ کیلومتری اپیا را پیاده طی کرده بود تا به قلب واتیکان رسیده بود. این مسیر جادهای است که طبق نقل مسیحیان هنگامیکه رومیان قصد جان پطرس را کرده بودند، وی از شهر گریخت اما در حوالی شهر با مسیح ملاقات کرد. وی به او عرض کرد: کوواردیس دومینا یعنی به کجا میروی؟ سرور من مسیح پاسخ داد به رم میروم تا کشته شوم. از همین جا پطرس نیز از تصمیم خود منصرف میشود و به رم برمیگردد و توسط رومیان مصلوب میشود. نام فعلی این مکان، که پطرس در آن مدفون است، میدان سنت پیتر است. این مسیر یعنی از کلیسای کوواردیس تا مزار پطرس مسیر مورد علاقة زائران مسیحی است که آنرا پیاده طی کنند تا به کربلای پطرس، جانشین عیسای مسیح، برسند.
به او خسته نباشید گفتم و از چگونگی طی این زیارت پرسیدم. او با غرور خاصی میگفت که وی نه تنها این مسیر بلکه مسیرهای دیگر زیارتی مسیحی را پیاده طی کرده است. علاقهام بیشتر شد تا بیشتر بدانم که مسیحیان چگونه سنت پیادهروی تا رسیدن به زیارتگاههایشان را طی میکنند چند مسیر را از روی نقشه برایم توضیح داد یکی مسیر سنت جیمز در اسپانیا بود.
1ـ راهِ سَنْتجِیمز یا مسیرِ سانتیاگو دِ کامپُستِلّایا جاده سانتیاگو: از زیارتگاههای مسیحیان در شبه جزیره ایبریا است. بسیاری از باورمندان مسیحی، از این مسیر بهعنوانِ گونهای مسیرِ معنوی و یا برای بازسازیِ خود بهمنظورِ رشدِ معنوی بهره میجویند و آنرا میپیمایند. جاده سانتیاگو به هر مسیرِ زیارتی که به مدفنِ یعقوب پسر زبدی حواری مسیح در گالیسیای اسپانیا ختم شود گفته میشود. آنجا جایی است که باور بر این است که بقایای او بهخاک سپرده شده است.
مسیرهای متفاوتی برای پیادهروی به سمت این زیارتگاه وجود دارد که بیشترین ان از St. Jean Pied است که حدود ۷۸۰ کیلومتر است و یک ماه طول میکشد.
2ـ مسیر پیادهروی سنت جیمز در اسپانیا
دومین مسیر پیادهروی راه زیارت به کانتربری Pilgrims’ Way to Canterbury در انگلستان بود که حدود ۱۸۰ کیلومتر است
3ـ مسیر پیاده روی به کانتربری در انگلستان
سومین مسیر مسیر زیارتی سنت پاتریک در ایرلند است. این مسیر ۷۶۵ متر است که سالانه مسیحیان این مسیر را طی میکنند کوهنوردان میتوانند یک مسیر ۶۱ کیلومتری را نیز برای رسیدن به این مکان طی کنند .
وی همه این مسیرها را طی کرده بود و بسیار علاقهمند بود که هرساله حداقل یکی از این مسیرها را پیادهروی کند از او سوال کردم چقدر زائر دیگر مانند تو این مسیر را پیاده طی میکنند. گفت: نمیدانم ولی خیلی زیاد. گفتم: تخمینا به نظرت چقدر گفت: شاید دههزار نفر، ولی نه، خیلی بیشتر بالای بیست و سیهزار و بلکه بیشتر و شاید حدود ۱۰۰ هزار نفر در سال این مسیر را طی کنند.
به او گفتم یک مسیر زیارتی میتوانم به تو معرفی کنم که سالیانه بیش از بیست میلیون زایر پیاده آنرا طی میکنند. کاملا بهتزده شد، بیست میلیون نفر؟!!! چگونه؟؟ کجا؟؟ به او آدرس دادم در کشور عراق شهری به نام کربلا وجود دارد و هر ساله در موسم اربعین میلیونها زائر پیاده راهی این زیارتگاه میشوند و تخمینا بیش از ۲۰ میلیون زائر از این شهر زیارت میکند.
پرسید: مسیر پیادهروی چقدر است؟ از نگاهش حدس زدم میخواهد بگوید حتما مسیر یک یا دو کیلومتری را پیاده طی میکنند. مگر میشود ۲۰ میلیون نفر دهها کیلومتر راه پیاده بروند. برایش از روی نقشه توضیح دادم که شش مسیر پیادهروی وجود دارد: برخی از حلّه میروند که ۴۰ کیلومتر است، برخی از نجف پیاده میروند که ۸۰ کیلومتر است، برخی از بغداد و برخی حتی از مشهد خراسان که بالای دو سه هزار کیلومتر راه است.
از اینترنت تصاویری از شکوه پیادهها نشانش دادم. دیگر صحبتی نکرد ولی چهرة بهتزدهاش را نمیتوانست انکار کند. با هم وعده گذاشتیم سال بعد اربعین با هم پیاده به کربلا برویم.
امسال اربعین کمی دیر رسیدم. گفتم شاید بتوانم پیدایش کنم، در مسیر پیادهروی خیلی چشم چشم کردم شاید بتوانم ببینمش، پیدایش کنم. ولی هرچه گشتم نتوانستم پیدایش کنم و وقتی برگشتم دیدم برایم ایمیل زده که کجا بودی ندیدمت. گویا او زودتر آمده بود، ولی من دیر رسیدم.
به نقل از پایگاه جامع مبلغین و تازهمسلمانان