منع پزشک
ملاك اعتبارِ منع پزشك از روزه
۱۷۳. اگر پزشک شخصی را از روزه گرفتن منع کند آيا با توجه به اينکه بعضی از پزشکان اطلاعی از مسائل شرعی ندارند، عمل به گفته او واجب است؟
ج) اگر مکلّف از گفته پزشک يقين پيدا کند که روزه برای او ضرر دارد و يا از گفته وی يا منشأ عقلايی ديگری برای او خوف از ضرر حاصل شود، روزه گرفتن برای او واجب نيست، بلکه جايز هم نيست.
منع پزشک غير امين
۱۷۴. بعضی از پزشکان که به مسائل شرعی ملتزم نيستند، بيماران را از روزه گرفتن به دليل ضرر داشتن منع می کنند، آيا گفته اين پزشکان حجت است يا خير؟
ج) اگر پزشک امين نباشد و گفته او هم اطمينان آور نباشد و باعث خوف ضرر نشود، گفته او اعتباری ندارد و در غير اين صورت نبايد روزه بگيرد.
روزه با وجود منع پزشك
۱۷۵. چشم پزشک مرا از روزه گرفتن منع کرده و گفته است که به علت ناراحتی چشم به هيچ وجه نبايد روزه بگيرم، ولی من به گفته او توجه نکرده و شروع به روزه گرفتن کردم که باعث بروز مشکلاتی برای من در اثنای ماه رمضان شد. بهطوری که در بعضی از روزها هنگام عصر احساس ناراحتی می کنم، لذا متحيّر و مردّد هستم بين اينکه روزه نگيرم و يا ناراحتی ام را تحمل کرده و روزه را تا غروب ادامه دهم. سؤال اين است که آيا اصولاً روزه گرفتن بر من واجب است؟ و در روزهايی که روزه می گيرم و نمی دانم قدرت ادامه آن را تا غروب دارم يا نه، آيا روزه ام را ادامه دهم؟ و نيّت من چگونه بايد باشد؟
ج) اگر از گفته پزشک متديّن و امين اطمينان حاصل کنيد که روزه برای چشم شما ضرر دارد و يا خوف ضرر داشته باشيد، روزه گرفتن برای شما واجب نبوده و بلکه جايز هم نيست، و با خوف ضرر نيّت روزه صحيح نيست و در صورت عدم خوف ضرر نيّت روزه اشکال ندارد، ولی صحّت روزه متوقف بر اين است که برای شما واقعاً ضرر نداشته باشد.
۱۷۶. در سال گذشته توسط پزشک متخصص موردعمل جراحی کليه قرار گرفتم. وی مرا از گرفتن روزه تا آخر عمر منع نمود، ولی در حال حاضر هيچ مشکل و دردی احساس نمی کنم و حتی بهطور طبيعی غذا می خورم وآب می نوشم و هيچيک از عوارض بيماری را هم حس نمی کنم، وظيفه من چيست؟
ج) اگر خود شما از ضرر روزه خوف نداريد و حجت شرعی هم بر آن نداريد، واجب است روزه ماه رمضان را بگيريد.
روزه نگرفتن به دستور پزشك و كشف خلاف
۱۷۷. اگر پزشک به بيماری بگويد که روزه برای شما ضرر داد و او هم روزه نگيرد، ولی بعد از چند سال بفهمد که روزه برای وی ضرر نداشته و پزشک در تشخيص خود اشتباه کرده است، آيا قضا و کفّاره بر او واجب است؟
ج) اگر از گفته پزشک متخصص و امين و يا از منشأ عقلايی ديگر، خوف از ضرر پيدا کند و روزه نگيرد، فقط قضا بر او واجب است.
پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری