آثار فردي لقمه حرام
كسب مال حرام و دوري نكردن از آن، باعث هلاكت انسان مي‌شود؛ چنانكه بسياري از افراد به سبب آلوده شدن به آن، از سعادت محروم شده و توفيق رسيدن به درجات كمال را پيدا نكرده‌اند، در نتيجه به نكبتهاي دنيا و آخرت دچار شده‌اند.
قطعاً در مسير زندگي به افراد بسياري برخورده‌ايم كه از همه نظر مورد تأييد همة مردم بوده‌اند؛ اما به ناگاه مسير زندگيشان عوض شده و انگشت تعجب را بر دهان همه گذارده‌اند. اگر بهدرستي زندگي اين افراد بررسي شود، به خوبي رد پاي مال حرام مشاهده مي‌گردد.
به همين خاطر است كه لقمان حكيم در لابلاي وصاياي خويش به فرزندش مي‌فرمايد:
«يَا بُنَيَّ! اِعْلَمْ اَنِّي خَدَمْتُ اَرْبَعَمِائَةَ نَبِيٍّ وَ أَخَذْتُ مِنْ كَلَامِهِمْ اَرْبَعَ كَلَمَاتٍ وَ هِيَ: اِذَا كُنْتَ فِي الصَّلَاةِ فَاحْفَظْ
قَلْبَكَ، وَ اِذَا كُنْتَ عَلَي الْمَائِدَةِ فَاحْفَظْ حَلْقَكَ، وَ اِذَا كُنْتَ فِي بَيْتِ الْغَيْرِ فَاحْفَظْ عَيْنَكَ، وَ اِذَا كُنْتَ بَيْنَ الْخَلْقَ
فَاحْفَظْ لِسَانَكَ؛
پسرجان! بدان كه من چهار صد پيغمبر را خدمت كردم و از سخنان آنان چهار جمله انتخاب كردم:
1. در حال نماز دلت را نگه دار [و با حضور قلب باش].
2. سر سفره مواظب گلويت باش.
3. در خانة مردم چشمت را نگه‌دار.
4. ميان مردم زبانت را حفظ كن.»
معناي اين كلام، حفاظت از حلق به معناي نخوردن لقمه بزرگ يا گير كردن استخوان نيست؛ بلكه اين وصيت كه از لابلاي معاشرت با چهار صد نبي الهي بهدست آمده گوياي اين نكته است كه نبايد اجازه داد هر لقمه‌اي از گلوي فرد مسلمان رد شود و به گوشت و خون تبديل شود.
در سخنان اولياي دين:
عدم استجابت دعا،عدم قبولي اعمال،سياهي دل،لعن فرشتگانو عدم شفاعت اهل بيت از جمله آثار لقمة حرام است.
«ابي العباس مكبر» روايت مي‌كند كه: «در محضر امام باقر(ع) شرفياب بودم كه مردي به نام ابو ايمن حضور آن حضرت رسيد و گفت: اي ابا جعفر! مردم مغرور شده و مدعي هستند كه براي امت، شفاعت پيغمبر اكرم- كافي است. حضرت سخت متغير و خشمگين شد، به‌طوري كه آثار غضب از چهره مباركش هويدا گشت و فرمود: واي بر تو اي ابا ايمن! چگونه اين مردم فكر مي‌كنند كه [اگر] مرتكب هر منكري شده و شهوات خود را انجام دهند و هر لقمه حرامي را خورده و دست‌درازي به اموال و نواميس ديگران بكنند، [باز مي‌توانند] چشم به شفاعت پيغمبر- داشته باشند؟»
همچنين علاوه بر آنكه مال حرام به معني شريك نمودن شيطان در آن است و موجب عذاب الهي مي‌شود،بر فرزندان و نسلهاي بعد نيز تأثير مي‌گذارد. امام صادق(ع) دربارة تأثیر لقمة حرام بر فرزندان مي‌فرمايد: «كَسْبُ الْحَرَامِ يَبِينُ فِي الذُّرِّيَّةِ؛ آثار كسب حرام در نسلهاي بعد آشكار مي‌شود
